categorie : beroemde mensen
Joost van den Vondel (1587-1679)
Hij was een Nederlands schrijver en dichter. Hij werd geboren op 17 november 1587 te Keulen. Samen met zijn ouders vluchtte hij op jonge leeftijd om religieuze redenen naar Amsterdam. Vondel begon daar een kousen-winkel, maar hield zich naast zijn werk ook bezig met het schrijven van gedichten en toneelstukken. In 1637 vol-tooide Vondel zijn bekendste toneelstuk, Gijsbrecht van Aemstel, over de belegering en plundering van Amster-dam door inwoners van de omliggende dorpen.
Vier jaar later bekeerde hij zich tot het katholieke geloof en schreef hij een aantal hekeldichten over het gebrek aan tolerantie onder de Hollandse Calvinisten. Vanaf 1619 uitte Vondel in zijn werken eveneens felle kritiek op Prins Maurits, vanwege diens executie van raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt. In 1658 ging Vondel op kosten van de stad Amsterdam met pensioen, nadat zijn kousenwinkel een jaar eerder failliet was gegaan. Vondel overleed uiteindelijk 5 februari 1679 op 91-jarige leeftijd.
Bekende werken
Vondels werken hebben veelal de politieke en religieuze spanningen die aan het begin van de 17e eeuw de repu-bliek beheersten als thema. Vondel stond daarbij aan de kant van de meer gematigde protestanten. Tot Vondels bekendste toneelwerken behoren Gijsbrecht van Aemstel (1637), een stuk dat door de predikanten aanvankelijk verboden werd omdat het Roomse sympathieën zou bevatten, en de treurspelen Lucifer (1654), Adam in balling-schap (1664) en Noah (1667). Deze laatste drie werken vormen een trilogie over de zondeval van achtereenvol-gens de engelen, de eerste mens en de eerste mensheid.
Hekeldicht
Zijn gedichten, met name de hekeldichten, bevatten vaak steken onder water aan het adres van de staat. Niet zel-den verandert deze kritiek in protest, regelrechte haat en woede. Een voorbeeld is Het stockske van Joan van Oldenbarnevelt. Sterke verontwaardiging klinkt ook door in het sonnet dat de inleiding vormt tot Palamedes oft Vermoorde Onnooselheijd, waarin die “vermoorde onschuld” slechts ogenschijnlijk een figuur uit de Oudheid is. In werkelijkheid staat hier de figuur Palamedes symbool voor de terechtgestelde Van Oldenbarnevelt. Deze subtekst kon de tijdgenoten onmogelijk ontgaan zijn. Vondel zelf gaf te kennen dat hij niet kon zwijgen:
-
- maer wat op ’s harten gront leyt, dat weltme na de keel.
Religieuze poëzie
Daarnaast heeft hij echter ook poëzie geschreven die louter religieus was, zoals tweemaal een Kerstlied:
O wat zon is komen dalen
in den Maagdelijken schoot!
Ziet hoe schijnt ze met heur stralen
Alle glanzen doof en dood.
preview en aankoop boek “De Openbaring “:
http://nl.blurb.com/books/5378870?ce=blurb_ew&utm_source=widget