categorie : beroemde mensen

 

 

 

Archimedes, Gr.: Archimèdès (Syracuse, Sicilië, 287 v.C. – aldaar 212 v.C.), de grootste Griekse wiskundige, heeft volgens de overlevering in Alexandrië gestudeerd en heeft verder in Syracuse als adviseur aan het hof van Hiero II vertoefd. Hij is een van de weinige wetenschappelijke persoonlijkheden van de Oudheid van wier leven enige details zijn overgeleverd.

 

 

Zo verhaalt Vitruvius dat hij, nadat hij in het bad de zgn. wet van Archimedes over ingedompelde lichamen had gevonden, ongekleed naar huis liep, roepend: ‘Heurèka’ (Ik heb het gevonden). Plutarchus en anderen vermeldden dat hij gedurende het beleg van Syracuse door de Romeinen (214–212) oorlogsmachines samenstelde (o.a. grote katapulten en brandspiegels) en dat hij bij de inneming van de stad door een soldaat werd gedood, ondanks het bevel van de Romeinse bevelhebber Marcellus hem te sparen.

.

 

 

 

Archimedes verenigde in zijn werk de strengheid van het Grieks meetkundige denken met de rekenvaardigheid van de Oosterse wiskunde. Zijn betekenis ligt in de eerste plaats in zijn behandeling van vraagstukken die nu tot de integraalrekening worden gerekend.

In de verhandeling Over de bol en de cilinder bewees hij o.a. dat de inhoud van de bol gelijk is aan die van de omschreven cilinder. In ‘Over conoïden en sferoïden’ (twee boeken) bewees hij vele stellingen over inhouden van omwentelingsoppervlakken van kegelsneden. In ‘Over spiralen’ vindt men theorema’s over raaklijnen aan en oppervlakken gevormd door de spiraal van Archimedes. Zijn bekendste verhandeling is Cirkelmeting.

Archimedes is een van de grondleggers van de statica van vaste en vloeibare lichamen. In zijn twee boeken ‘Over het evenwicht van vlakken’ vinden wij de wet van de hefboom en beschouwingen over zwaartepunten; in zijn twee boeken ‘Over drijvende lichamen’ wordt niet alleen de ‘wet van Archimedes’ afgeleid, doch ook een aantal eigenschappen over het gedrag van omwentelingsparaboloïden die in een vloeistof zijn gedompeld.

In de Zandrekening wordt een methode gegeven om grote getallen uit te drukken; zijn methode is decimaal en berust op eenheden van hogere orde. Archimedes benoemde ook de bepaling van de dertien zgn. halfregelmatige lichamen (Archimedische lichamen).

Aan Archimedes zijn ook verscheidene uitvindingen toegeschreven, o.a. de schroef van Archimedes. Met zijn onderzoekingen over de hefboom is zijn (onderstelde) gezegde verbonden: ‘Geef mij een standplaats en ik kan de aarde bewegen’ (dos moi pou sto kai kino tèn gèn). Ook wordt aan hem een planetarium toegeschreven, waarvan men bij Cicero een beschrijving vindt.

 

 

Archimedes
Archimedes door Domenico Fetti, 1620
Algemene informatie
Volledige naam	Archimedes van Syracuse
Geboren	Syracuse, 287 v.Chr.
Overleden	Syracuse, 212 v.Chr.
Beroep	Wiskundige, natuurkundige, ingenieur, uitvinder en sterrenkundige
Bekend van	Wet van Archimedes, Schroef van Archimedes, hydrostatica, statica