categorie : Sieraden, juwelen, mineralen en edelstenen
.
.
Algemene informatie
.
Basalt is een vulkanisch uitvloeiingsgesteente gevormd door het stollen van snel afkoelende magma. Het is een van de meest voorkomende gesteentes ter wereld. De samenstelling varieert maar bevat maximaal 20% kwarts en maximaal 10% veldspaat. Het is meestal grijs tot zwart van kleur maar kan ook andere kleuren vertonen afhankelijk van de specifieke samenstelling. Basalt wordt o.a. gebruikt voor vloertegels, beelden, dijkbekleding en er wordt steenwol van gemaakt.
Door de snelle afkoeling zijn geen grote kristallen gevormd. De meest voorkomende mineralen in basalt zijn amfibool, pyroxeen-olivijn en ilmeniet. Ook andere mineralen, zoals magnetiet kunnen in basalt gevormd worden. Basalt bestaat uit kleine kristallen. De intrusieve variant van basalt wordt gabbro genoemd. De krimp die optreedt bij de stolling van de basaltlava leidt tot typische zeshoekige structuren (basaltzuilen).
.
.
.
.
.
.
.
.
Voorkomen
.
Basalt is een uitvloeiingsgesteente en ontstaat aan het oppervlak in gebieden met vulkanische activiteit. Het is typisch een product van laag viskeuze snelstromende lava’s zoals op Hawaï. Ook onder het (zee)wateroppervlak kunnen basalt uitvloeiingen plaatsvinden, zoals bij de mid-oceanische ruggen. Hier worden zogenaamde pillow basalts gevormd. Doordat het magma stolt en een temperatuur beneden het Curie-punt bereikt, wordt het magnetisch veld van de aarde op dat moment vastgelegd in het gesteente.
Het magnetisch veld verandert voortdurend en langs de mid-oceanische ruggen ontstaat een patroon van opeenvolgende magnetische periodes, de zogenaamde magnetische polariteitszones. Dit wordt gebruikt bij paleografische reconstructies en datering van gesteentes. Er wordt aangenomen dat de naam basalt een verbastering is van de naam van het Egyptische landschap Bashan, waar de steensoort ook voorkomt.
.
.
.
.
.
.
.
Basalt | ||||
Indeling der stollingsgesteenten | ||||
---|---|---|---|---|
% SiO2 | uitvloeings- gesteente |
gang- gesteente |
diepte- gesteente |
|
felsisch | >~70 | ryoliet | granofier | graniet |
~70-63 | daciet | granodioriet | ||
intermediair | 63-52 | andesiet | dioriet | |
mafisch | 52-45 | basalt | doleriet | gabbro |
ultramafisch | <45 | komatiiet | peridotiet |
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.