categorie : beroemde mensen
Napoleon Bonaparte
Afkomst van Napoleon Bonaparte
Napoleon Bonaparte, misschien wel een van de belangrijkste politieke leiders uit de moderne tijd, werd geboren op 15 augustus 1769 in Ajaccio, de hoofdstad van het Franse eiland Corsica. Zijn ouders waren afkomstig uit de lagere adel en dus relatief welvarend. Hij genoot een strenge opvoeding.
Jeugd van Napoleon Bonaparte
In zijn jeugd werd al snel duidelijk dat Napoleon een grote toekomst had. Zijn vader, die advocaat was, zorgde ervoor dat de jonge Napoleon op 9-jarige leeftijd een studiebeurs kon krijgen. Hij vertrok naar Autun, op het Franse vasteland, om daar Frans te leren en later zijn opleiding op een militaire academie te vervolgen.
Napoleons carrière en het begin van de Franse Revolutie
Napoleon doorliep de militaire opleidingen die hij volgde glansrijk en werd al op 16-jarige leeftijd benoemd tot tweede luitenant in het Franse leger. Dit was in 1785, vier jaar voordat de Franse Revolutie losbarstte. Toen deze in 1789 uitbrak, sloot de jonge Napoleon zich aan bij de revolutionaire Jacobijnen, een belangrijke fractie van voorstanders van de omverwerping van het oude Franse regime. Hij leidde op Corsica een regiment van vrijwillige Revolutionaire troepen en werd in 1792 benoemd tot officier in het reguliere Franse leger.
Napoleon en zijn eerste succes in de Franse Revolutie
Tijdens de Franse Revolutie begon de grote zegereeks van Napoleon. Om te beginnen baarde hij in 1795 veel opzien door een opstand in Parijs neer te slaan. Op dat moment waren de Jacobijnen overigens al afgezet en was de chaos in Frankrijk groot. Napoleon liet het leger dat hij leidde schieten op een groep koningsgezinde demonstranten en toonde hiermee zijn grote betrouwbaarheid. Dit was zijn eerste belangrijke overwinning. Er zouden er nog vele volgen.
Franse Revolutie
De Italiaanse veldtocht
.
Door de overwinning in Parijs werd Napoleon aangesteld als opperbevelhebber van het Franse leger dat Italië moest veroveren. De Fransen waren inmiddels overal in Europa oorlog aan het voeren en wilden vanuit Italië het laatste grote rijk, dat van Oostenrijk, aan kunnen vallen. Deze Italiaanse veldtocht begon in 1796 en Napoleon behaalde in de Italiaanse gebieden het ene succes na het andere. In 1797 was het leger van Napoleon al zover dat het Oostenrijk dwong om grondgebied af te staan. Verschillende Italiaanse gebieden waren veroverd en de populariteit van Napoleon in Frankrijk nam enorme vormen aan, hij werd inmiddels ‘de redder van Frankrijk’ genoemd.
Napoleons zegetocht gaat verder: de veldtocht in Egypte
Na de succesvolle Italiaanse veldtocht laat Napoleon zich met geroofde Italiaanse kunst bejubelen in Parijs. De regering in Parijs, het Directoire, begon zich zorgen te maken om de macht die Napoleon als gevolg van zijn populariteit naar zich toe trok. Napoleon begon echter aan de volgende opdracht: de Britten op zee bestrijden, zodat Frankrijk een groter koloniaal rijk kon worden dan het Britse Rijk was. Hij trok met een vloot naar de Middellandse Zee om voor de kust van Egypte tegen de Britten te vechten. Ook dit werd een groot succes. Napoleon slaagde er in 1799 in om via Alexandrië Caïro te veroveren. Hij had in deze strijd zeggenschap over een leger van 32.300 soldaten.
Veldtocht naar Egypte
Napoleon grijpt de macht
Ondertussen werd Frankrijk steeds meer geteisterd door interne problemen. Er was enorme inflatie, er werden op militair gebied verliezen geleden en het werd steeds duidelijker dat de macht van het Directoire tanende was. Een van de drie leiders van het Directoire, Emmanuel Joseph Sieyes (1748-1836), plande een staatsgreep en vroeg Napoleon hierbij om hulp. De staatsgreep van 18 Brumaire vond op 9 november plaats. Hoewel Sieyes zichzelf als nieuwe leider van de Franse Republiek in gedachten had, zorgde Napoleon er tijdens deze staatsgreep voor dat hij zelf de machtigste man in Frankrijk werd. Het Napoleontische tijdperk begon.
Napoleon consolideert zijn macht
Aanvankelijk was Napoleon één van de drie consuls die de Franse Republiek moest leiden, maar doordat hij de militaire macht in handen had kon hij de andere machthebbers gemakkelijk aan de kant schuiven, waardoor hijzelf oppermachtig werd. Op papier was er echter nog een aantal jaren sprake van een verdeling van de macht, maar daar maakte Napoleon stapsgewijs een einde aan. Hij veranderde de schijndemocratie die Frankrijk op dat moment was langzaam maar zeker in een dictatoriale staat waarvan hij zelf de leiding had.
Napoleon wordt keizer
Napoleon slaagde er in de jaren daarna in om al zijn politieke tegenstanders te verslaan. Dit deed hij onder meer door vrede te sluiten met Groot-Britannië en de Paus, hierdoor werden de interne problemen in Frankrijk kleiner, waardoor Napoleons macht juist groter werd. In 1802 liet hij zich tot consul voor het leven benoemen. Twee jaar later, in 1804, laat hij zichzelf tot keizer kronen. Vanaf dat moment heeft Napoleon dus echt alle macht in Frankrijk in handen. Dit zal uiteindelijk zorgen voor enorme veranderingen, niet alleen in Frankrijk, maar ook in de rest van Europa.
Keizer Napoleon
Napoleons hervormingen
Napoleon voert een groot aantal hervormingen door in Frankrijk, waarvan vele tot op de dag van vandaag bestaan. Hij zet een efficiënt bureaucratisch systeem op, waardoor steeds meer centraal kan worden gereguleerd. Zo voert hij overal dezelfde lengtematen en gewichten in en zorgt hij ervoor dat het onderwijs door de staat wordt gereguleerd. Ook zorgt Napoleon voor een einde aan de enorme inflatie in Frankrijk door in 1800 de Bank van Frankrijk in het leven te roepen. Verder weet hij de macht van de katholieke kerk in te perken door deze aan de staat te binden.
Code Civil
In 1804 komt er onder leiding van Napoleon een geheel nieuw wetboek tot stand. Hierin worden verschillende idealen uit de Franse Revolutie vastgelegd. In dit wetboek, dat Code Civil heet maar ook wel Code Napoleon wordt genoemd, wordt onder andere de persoonlijke vrijheid van iedere burger vastgelegd. Ook wordt in de Code Civil gewaarborgd dat iedereen gelijk is voor de wet en wordt de macht van de kerk nog verder ingeperkt. Bij deze zogenaamde gelijkheid voor de wet kan overigens wel worden opgemerkt dat mannen aanzienlijk meer rechten kregen dan vrouwen. Ook werd in de Code Civil eens te meer vastgelegd dat de burgerij in Frankrijk leidinggevend was.
Code Civil
Napoleontische oorlogen
Op militair gebied ging het Frankrijk intussen voor de wind. Waar de Fransen voor Napoleons alleenheerschappij met wisselend succes al in oorlog waren met vrijwel elk ander land in Europa, kreeg Frankrijk onder zijn militaire bewind een groot deel van Europa onder haar macht. Sommige landen, zoals België en Nederland, werden direct ingelijfd bij het Franse Keizerrijk. Andere Europese landen werden bondgenoten van Napoleons Frankrijk of stonden onder indirecte controle. Napoleon behaalde het ene militaire succes na het andere. De oorlogen die hij voerde in de tijd dat hij keizer was, worden ook wel de Napoleontische oorlogen genoemd.
Napoleons invloed in Europa
De invloed die Napoleons Frankrijk op de bestuurlijke indeling van de landen die onder zijn heerschappij vielen had, was groot. Zo werd de Code Civil niet alleen in Frankrijk ingevoerd. Napoleon gebruikte het als exportproduct, waardoor het wetboek onder andere in België en Nederland werd ingevoerd. Maar dit was niet de enige verandering in Europa die direct of indirect door de heerschappij van Napoleon veroorzaakt werd. Zo verspreidden liberale ideeën zich over heel Europa, werden staten veel centralistischer en sterker en werd het nationalisme een populaire ideologie.
Napoleon en het bondgenootschap met Rusland
Een ander gevolg van Napoleons heerschappij in grote delen van Europa, is dat er onvrede was over zijn macht. In grote delen van zijn Rijk was veel armoede en heerste hongersnood. Zo leidde Napoleons bondgenootschap met Rusland tot onvrede onder de Russische bevolking, onder andere onder handelaren, omdat de Russische economie leed onder het bondgenootschap. De Russische tsaar, Alexander I (1777-1825), zegde daarom in 1810 het bondgenootschap met Frankrijk op en herstelde de banden met Groot-Brittannië, van oudsher een vijand van Frankrijk.
Oorlog met Rusland in 1812
Hier was Napoleon niet van gediend en twee jaar later, in 1812, trok hij met een leger van liefst 600.000 man richting Rusland. Dit was op het moment het grootste leger dat ooit op de been was geweest. Het werd dan ook de Grande Armée (het grote leger) genoemd. Napoleon verklaarde Rusland de oorlog en trok met zijn leger via Polen het land binnen. Aanvankelijk met enig succes, in september 1812 bereikte Napoleon met zijn leger Moskou. Maar de verliezen onder de Grande Armeé waren enorm en Moskou was geëvacueerd, waardoor de Russen de stad niet verdedigden en de tsaar nog steeds aan de macht was. Napoleon stelde vrede voor, maar dit werd door de Russen geweigerd.
veldtocht Rusland
De terugtocht uit Rusland
Napoleons troepen waren uitgeput en flink in aantal afgenomen. Ondertussen hadden de Russen nog een andere tactiek. Ze staken Moskou in brand, waardoor Napoleon zich in oktober 1812 gedwongen zag om zich met zijn leger, of wat er nog van over was, terug te trekken. De voorraden van de Grand Armeé waren uitgeput en de gevolgen voor het leger, dat uit soldaten van verschillende nationaliteiten bestond, waren enorm.
Er was tijdens de terugtocht vanuit Rusland nog maar 30.000 man over en het leger zou nog verder slinken, niet in de laatste plaats door de strenge winter. Volgens de overlevering bleef er van de Grand Armeé uiteindelijk nog maar 1000 man over. Hierdoor groeide het verzet tegen Napoleon, verschillende andere Europese landen verklaarden hem de oorlog. Ondertussen was Napoleon zelf al terug naar Parijs gevlucht, in een poging te redden wat er te redden viel. Maar het bleek te laat.
Napoleons verbanning naar Elba
Verschillende legers waren inmiddels opgerukt naar Parijs om een einde te maken aan de heerschappij van Napoleon. Napoleon wordt op 6 april 1814 gedwongen om af te treden. Hij werd naar het Italiaanse eiland Elba gestuurd, waar hij de heerschappij over kreeg. In Frankrijk werd de oude monarchie in ere hersteld. Toch was dit niet het einde van de politieke carrière van Napoleon.
Verbanning naar Elba
De heerschappij der honderd dagen
Na de val van Napoleon ontstond in Europa chaos en ook in Frankrijk was lang niet iedereen tevreden over de herstelde koninklijke macht. Koning Lodewijk XVIII (1755-1824) regeerde namelijk met harde hand. Napoleon ontsnapte vervolgens van Elba en keerde terug naar Frankrijk. Een groot deel van het leger had genoeg van koning Lodewijk XVIII en liep over naar Napoleon, die opnieuw de macht greep, tot grote schrik van andere Europese landen. Hij stelde dat hij Frankrijk op vreedzame wijze wilde gaan regeren, maar daar had de rest van Europa weinig vertrouwen in. En terecht, want al snel bleek dat Napoleon van plan was zijn grote macht te herstellen. Hij stelde een leger samen en trok richting het huidige België.
De Slag bij Waterloo
Napoleons bedoeling was om in België de Engelsen en de Pruisen te verslaan. Aanvankelijk boekten hij en zijn leger enig succes, maar op 18 juni 1815 komt het laatste leger van Napoleon toch echt ten val. Bij Waterloo wordt het verslagen door een vijandig Frans leger, het Engelse leger en een aantal Nederlandse troepen. Napoleon probeerde te vluchten, maar was uiteindelijk genoodzaakt zich over te geven aan de Engelsen. Na honderd dagen kwam er voor de tweede en laatste keer een einde aan de heerschappij van Napoleon.
Slag bij Waterloo
Verbanning naar Sint-Helena en overlijden
Napoleon vroeg asiel aan in Engeland en de Engelsen stemden hier mee in. Ze waren echter vastbesloten om hem niet in Europa te laten blijven en kozen ervoor om hem naar het eiland Sint-Helena te verbannen. Dit eiland ligt in de Atlantische Oceaan in de buurt van Zuid-Afrika. Omdat Napoleon na zijn eerste verbanning wist te ontsnappen, werd het eiland de rest van Napoleons leven streng bewaakt.
Hij schreef er zijn memoires en genoot wel enige vrijheid op het eiland, maar zijn gezondheid ging snel achteruit. Op 5 mei 1821 sterft Napoleon op Sint-Helena. Hij is op dat moment 51 jaar oud. Over de doodsoorzaak bestaan verschillende theorieën, maar het meest waarschijnlijk is dat hij stierf aan een vorm van maagkanker, hoewel er ook historici zijn die beweren dat hij is vermoord.
Verbanning naar St Helena
Waar of niet waar?
Er zijn een paar feiten over Napoleon die iedereen weet: hij was keizer van Frankrijk, hij veroverde half Europa, hij vond zijn Waterloo in Waterloo en hij was klein. Dat laatste lijkt nu niet te kloppen. Jarenlang is gedacht dat Napoleon 1 meter 57 was. Maar er zijn sterke aanwijzingen dat die lengte gebaseerd is op verkeerde meetgegevens.
Napoleon was degene die het metriek stelsel in Europa invoerde. Maar overal werd nog jarenlang het oude meetstelsel gehanteerd. En dus noteerde de Franse dokter Francesco Antommarchi na de dood van Napoleon op Sint Helena in het autopsierapport de lengte van Napoleon volgens het oude Franse stelsel: 5 voet, 2 inches.
De Engelsen namen dat klakkeloos over, zonder zich te realiseren dat de Franse inch iets langer is dan de Engelse inch. In werkelijkheid was Napoleon dus ongeveer 1 meter 70: de gemiddelde lengte van Fransen in die tijd. In zijn tijd stond Napoleon bekend als ‘de kleine korporaal’, maar dat kwam waarschijnlijk omdat de keizer zich omringde door lange lijfwachten. Leden van de Keizerlijke Garde moesten minimaal 1 meter 80 zijn.
Dodenmasker van Napoleon I Bonaparte, Luigi Calamatta, 1834
preview en aankoop boek “De Openbaring “:
JOHN ASTRIA