Tot voor kort hadden weinig mensen buiten Rusland gehoord van shungiet. Rusland zelf bezit bijna de gehele we-reldvoorraad van shungiet en buiten Rusland was het jarenlang nauwelijks te krijgen. In Rusland geniet shungiet grote faam als helende steen. Ook in de westerse edelsteentherapie wordt shungiet tegenwoordig gebruikt. De steen staat bekend als een New Age-steen. Vanwege zijn absorberend vermogen werken edelsteentherapeuten graag met shungiet. Bij allerlei soorten vergiftiging en contactallergie kan shungiet goed ingezet worden. Het is ook een bijzonder prettige steen om vast te laten houden na hevige schrik, shock en acute trauma’s.

Shungiet ontleent zijn werking aan zijn structuur en de manier waarop het gevormd is. Shungiet is, net als de meeste andere carboon (koolstof), ontstaan onder natte omstandigheden, waarin plantenresten vergingen door oxidatie. Vervolgens klonken ze door tijd en druk in tot een massa. Die veranderde door blootstelling aan vulkanische activiteiten. Zo zijn in dit kristal de elementen water, aarde, lucht en vuur verenigd.

Herkomst van de naam

Shungiet dankt zijn naam aan de vindplaats, de Zazhoginskoye-afzetting in de regio Shunga in Karelië, een streek in het noordwesten van Rusland.

Door de eeuwen heen

Shungiet wordt gevonden tussen gesteenten uit het Precambrium, het oudste geologische tijdperk van de aarde, dat 542 miljoen jaar geleden eindigde. Er is veel gespeculeerd over de precieze ouderdom van shungiet. Aanvan-kelijk dacht men dat dit mineraal ontstaan was toen er nog geen planten op aarde bestonden. Shungiet zou zelfs twee miljard jaar oud zijn, en afkomstig van een meteoriet. Nu denkt men shungiet ongeveer 600 miljoen jaar ge-leden ontstaan is uit zeealgen.

Vanwege de aanwezigheid van shungiet werd Karelië in het begin van de18e eeuw de locatie van het eerste kuuroord vanRusland. Stichter was tsaar Peter de Grote (1672-1725), die in Duitsland en België had kennis-gemaakt met kuuroorden in Pyrmont en Spa. De tsaar wist dat het water in Karelië van bijzondere kwaliteit was. Peter had zelf vastgesteld dat stenen uit Karelië (shungiet dus) de houdbaarheid en zuiverheid van water verbe-terden.

Peter de Grote wilde iedere soldaat in het Russische leger standaard een shungiet geven, zodat iedereen zijn wa-ter zou kunnen zuiveren. Hij hoopte hiermee dysenterie en buikloop te voorkomen. Later onderzoek heeft beves-tigd dat shungiet inderdaad een antibacterieel en zuiverend effect heeft. De Russische geoloog en paleontoloog Alexander Alexandrowitsch Inostranzew (1843-1919) was de eerste die de shungiet beschreef en het mineraal zijn naam gaf.

Shungiet wordt inEuropa sinds de 18e eeuw gebruikt als pigment voor verf. Het werd verkocht onder de naam zwarte oker of carbon black. In de Sovjet-Unie ontstond de naam shungite natural black. Het geeft een mooie diepe, permanente kleur zwart en kan goed vermengd worden met andere kleuren. Het bijmengen van shungiet geeft mooie dekkende kleuren, ook bij heldere kleuren zoals rood, geel of groen. In de jaren zeventig van de20e eeuw is shungiet wel gebruikt als isoleermateriaal, onder de naam shungisiet. Dit werd gemaakt door rotsen met een vrij laag shungietgehalte te verhitten tot zo’n 1100 graden Celsius. Hierdoor ontstaat een zgn. low-density filler, een materiaal dat gemakkelijk mengbaar en verwerkbaar is.

Op verschillende locaties in Rusland zijn shungiet-kamers gemaakt, onder meer in militaire medische academies zoals die van Sint Petersburg, kuuroorden, gevangenissen en scholen. Het verblijf in zo’n shungiet-kamer heeft een krachtig effect op de geestelijke en lichamelijke gezondheid, zowel bij volwassenen als bij kinderen. Een be-zoek van 20-30 minuten aan zo’n kamer pept je op, geeft je weer energie en zin om dingen te ondernemen.

Sommige overlevenden van het gijzelingsdrama in Beslan in 2004 (1200 kinderen en onderwijzers werden in deze school gegijzeld door terroristen; bij de bloedige bevrijding door het Russische leger vielen meer dan 330 doden) bezochten de shungiet kamer daar regelmatig. Daardoor konden zij dit trauma sneller en beter verwerken. Door deze ervaringen wordt shungiet in Rusland de Steen van de Troost genoemd.

In Rusland wordt graag gewerkt met shungietpoeder. Soms wordt het poeder verwerkt tot papjes voor bandages en pakkingen. Dit wordt gebruikt bij de behandeling van huidklachten, met name voor mensen die allergisch zijn voor de reguliere middelen. Het poeder kan gebruikt worden in baden voor mensen met huidklachten. Dergelijk badwater zou ook heilzaam werken bij astma, COPD, keelklachten en longontsteking.

Russen verwerken shungietpoeder ook tot een gezichtsmasker dat de huid verjongt en verfrist. Het werkt ook pri-ma tegen cellulitis. Bovendien zou zo’n shungietpakking haarverlies tegengaan en de haargroei zelfs compleet herstellen.

* Shungiet harmoniseert alle chakra’s en zuivert de aura. De steen verdiept en versterkt spirituele groei.
* Shungiet is aardend, maar tegelijkertijd verheffend.
* Shungiet helpt je kansen te zien en deze te pakken
* Shungiet helpt bij het loslaten van sterke emoties en stressvolle gedachten. Het is een goede steen tegen stress, is kalmerend en rustgevend. Bij depressie en somberheid maakt shungiet weer vrolijk.
* Shungiet beschermt tegen negativiteit. Het mooie, het goede en positieve wordt versterkt en geconcentreerd.

Dergelijke bolvormige holle moleculen komen zelden voor in de natuur en zijn nog maar kort bekend. De ontdek-kers van dergelijke fullerenen kregen in 1996 de Nobelprijs voor de Chemie. De fullerenen met 60 C-atomen wor-den wel buckyballen of buckminster-fullerenen genoemd.

De shungiet moleculen met 70 C-atomen zijn gerangschikt als 12 vijfhoeken en 25 zeshoeken. Ze lijken op een rugbybal. Ook dit zijn fullerenen.

Geologen verdelen shungiet gesteente in drie kwaliteiten.

1. Edelshungiet, met een koolstofgehalte tot 98 procent,
2. Zwarte shungiet, met een koolstofgehalte van 50-70 procent,
3. Grijze shungiet, met een koolstofgehalte van 30-50 procent.

Edelshungiet is glasachtig zwart en metaalachtig glanzend. Voorwerpen van shungiet, zoals sieraden en bollen, worden gemaakt van zwarte shungiet.

Samenstelling: C₆₀, C₇₀ + andere elementen, vooral kwarts, veldspaten, chloriet, en een beetje rutiel en zwavel
Hardheid: 3,5
Glans: matglans of glasglans of metalig
Transparantie: ondoorzichtig
Breuk: schelpvormig, bros
Splijtbaarheid: onduidelijk
Dichtheid: 1,9 – 2
Kristalstelsel: amorf