Tagarchief: schijnkransen

jan15

Wilde marjolein : Origanum vulgare

Geplaatst op door
Standaard

categorie : Kamerplanten en bloemen

 

 

 

 

.

Goed te herkennen aan
– de vertakte bloeiwijze van talrijke kleine roze bloemetjes met donker rood-paarse schutbladen en
– de sterk geurende bladeren, waarvan de nerven aan de onderkant duidelijk zichtbaar zijn

 

 

 

 

 

Algemeen

 

Wilde marjolein is een beschermde, sterk geurende, stevige, overblijvende plant van 30 tot 60 cm hoog. Ze is vrij algemeen voor komend in de Lage Landen  en in verwilderde (moes)tuinen. Wilde marjolein groeit op min of meer droge, matig voedselrijke, kalkrijke grond op hellingen, dijken, langs bermen en bosranden.

 

 

 

 

 

.

Bloem

 

De bloeitijd is vanaf juli tot en met september. De bloeiwijze van wilde marjolein is vertakt en bestaat uit een aantal pluimen met talrijke kleine roze bloemetjes, waarvan de meeldraden ver buiten de bloem steken. In weze bestaan de pluimen uit kleine schijnaren, die op hun beurt weer opgebouwd zijn uit schijnkransen van 2 tot 6 bloemen.

 

 

 

 

 

Bladeren

 

De schutbladen tussen de bloemetjes zijn donker rood-paars gekleurd, waardoor de bloeiwijzen in het begin van de bloei een afwisselend roze/donker rood-paars uiterlijk krijgen. Vanwege de nectar en in mindere mate het stuifmeel worden de bloemetjes door veel vlinders, vliegen, bijen en hommels bezocht.

 

 

 

 

 

Toepassingen

 

Wilde marjolein bevat vluchtige oliën, die gebruikt worden voor de behandeling van verkoudheid, krampen, astma, reuma en gewrichtspijnen. Bovendien is ze, naast de verschillende kweekvormen, ook in gebruik als keukenkruid.

 

 

 

 

 

Vergelijkbare soorten

 

wilde marjolein : kelk met vijf tanden, bladeren alleen aan de onderkant behaard.

echte marjolein : ongetande kelk, bladeren aan beide kanten grijs-viltig.

 

 

 

echte marjolein

.

 

 

Algemeen

 

– lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
– overblijvend
– vrij algemeen tot zeldzaam
– beschermd
– ook als tuinplant
– 30 tot 60 cm

Bloem
– roze, zelden wit
– vanaf juli t/m september
– pluim
– lipbloem
– 4 tot 7 mm
– kelk vijftandig
– 4 meeldraden
– 1 stijl

Blad
– kruisgewijs tegenoverstaand
– enkelvoudig
– eirond tot langwerpig
– top spits
– rand gaaf of gekarteld
– veernervig
– voet afgerond of wigvormig
– onderkant zacht behaard

Stengel
– rechtop
– vierkantig
– behaard

zie wilde bloemen

 

 

.

 

 

 

 

jan10

Watermunt : Mentha aquatica

Geplaatst op door
Standaard

categorie :  Kamerplanten en bloemen

 

 

 

.

 

Goed te herkennen aan
de bolvormige bloeiwijze van lichtpaarse bloemetjes aan het einde van de stengel

 

.

 

.

 

Algemeen

 

Watermunt is een overblijvende plant van 30 tot 90 cm hoog, die zeer algemeen voorkomt op natte, voedselrijke tot brakke grond aan waterkanten en sloten, moerassen, riet- en blauwgrasland, duinvalleien en lichte loofbossen.

 

 

 

 

 

Bloem

 

Ze bloeit van juli tot in de herfst met lichtpaarse bloemetjes, die in bolvormige bloeiwijze (schijnkransen vervormd tot bundel) aan de top van de stengel staan. Meestal staan daar onder nog 1 of 2 schijnkransen of bloeiende zijtakjes in de bladoksels. De meeldraden steken buiten de bloemen.

 

 

 

 

 

Blad en stengel

 

De stengel en bladeren zijn soms bruinrood gekleurd. Als je over het blad wrijft, ruik je de heerlijke muntgeur.

 

 

 

 

 

 

Toepassingen

 

Watermunt is zowel vers als gedroogd te gebruiken. Ze is goed te gebruiken bij spijsverteringsproblemen, ver-koudheid en zwangerschapsmisselijkheid. Je kunt er een heerlijke thee maken.

 

 

 

 

 

 

Vergelijkbare soorten

 

 

akkermunt : heeft geen bloeiwijze aan de stengeltop.

polei : nauwelijks behaard, geen bloeiwijze aan de top, staat op de rode lijst.

kransmunt : (kruising akkermunt-watermunt, lijkt het meest op watermunt) de meeldraden steken niet buiten de bloem

 

 

.

akkermunt

 

.

 

polei

.

 

 

kransmunt

 

 

 

 

Algemeen

 

– lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
– overblijvend
– zeer algemeen voorkomend
– 30 tot 90 hoog
– tolerant voor brak/zout water

Bloem
– lichtpaars
– vanaf juli tot in de herfst
– schijnkrans of bundel
– lipbloem
– 4 tot 7 mm
– 4 meeldraden
– 1 stijl

Blad
– kruisgewijs tegenoverstaand
– enkelvoudig
– eirond tot langwerpig
– top spits
– rand gezaagd tot gekarteld
– voet afgerond of wigvormig
– veernervig
– behaard
– muntgeur bij kneuzen

Stengel
– rechtop of stijgend
– behaard
– scherp vierkant

zie wilde bloemen

.

 

.

.

 

 

 

.

 

dec31

Moerasandoorn : Stachys palustris

Geplaatst op door
Standaard

categorie : kamerplanten en bloemen

 

 

 

 

 

 

Goed te herkennen aan 
– de roze/lila aarvormige bloeiwijze van in schijnkransen staande lipbloemen en
– langwerpige tot lancetvormige behaarde bladeren

 

.

 

 

 

 

Algemeen

 

Moerasandoorn is een zeer algemeen voorkomende zwak geurende overblijvende plant. Ze wordt 30 tot 80 (120) cm hoog en groeit op vochtige, voedselrijke plaatsen aan oevers van rivieren en sloten, in drassige graslanden en lichte moerasbossen.

 

 

 

 

Bloem

 

Ze bloeit in juli en augustus (soms tot oktober) met roze/lila lipbloemen, waarvan de onderlip een donkere tekening heeft (honingmerk). De bloemen staan met 4 tot 10 bloemen in schijnkransen aan het einde van de stengel in een aarvormige bloeiwijze. De bloemen worden door veel insecten bezocht, zowel voor het stuifmeel als voor de nectar.

 

 

 

 

 

Blad en stengel

 

De bladeren staan paarsgewijs om de stengel, de onderste zijn heel kort gesteeld, de middelste en bovenste zittend of half stengelomvattend. Ze zijn langwerpig van vorm tot 15 cm lang en behaard. Ook de stengel en de bloemkelken zijn behaard.

 

 

 

 

 

Toepassing

 

Vroeger werd moerasandoorn gebruikt als geneesmiddel voor sneden en wonden. De bladeren hebben een ontsmettende werking.

 

 

 

 

 

Vergelijkbare soorten

 

bosandoorn : donker roodpaarse bloemen, alle bladeren eirond met hartvormige voet en gesteeld, sterk ruikend.

 

 

 

 

 

moerasandoorn : roze bloemen (zelden wit), bovenste bladeren zittend en langwerpig.

 

 

 

 

 

 

 

stinkende ballote : lichtpaarse bloemen (zelden wit), bladeren eirond met afgeronde voet, zeldzaam voorkomend, sterk ruikend.

 

 

 

 

 

 

Zowel watermunt als wolfspoot behoren tot de dezelfde familie als moerasandoorn (Lamiaceae). Toch lijkt moerasandoorn op afstand meer op de grote kattenstaart. Beiden groeien aan de waterkant met aarvormige bloeiwijzen. Grote kattenstaart bloeit echter uitbundiger, heeft geen lipbloemen, maar stervormige bloemen en de bloemen zijn feller van kleur.

 

 

watermunt

 

 

wolfspoot

 

 

 

Algemeen

 

– lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
– overblijvend
– zeer algemeen voorkomend
– 30 tot 80 (120) cm hoog

Bloem
– roze, lila (zelden wit)
– juli en augustus (oktober)
– schijnkrans
– 14 tot 18 mm
– lipbloemen
– 3-delige onderlip met donkere   tekening
– behaarde kelk
– 4 meeldraden
– 1 stijl

Blad
– kruisgewijs tegenoverstaand
– enkelvoudig
– langwerpig tot lancetvormig
– top spits
– rand gekarteld
– voet zwak hartvormig of afgerond
– netnervig
– onderste kort gesteeld
– bovenste zittend of half   stengelomvattend
– behaard

Stengel
– rechtop
– behaard
– vierkant

zie wilde bloemen

 

 

 

.

 

 

 

 

 

dec18

Witte dovenetel : Lamium album

Geplaatst op door
Standaard

categorie : kamerplanten en bloemen

 

 

 

 

 

Goed te herkennen aan
– de brandnetelachtige bladeren, die niet prikken en
– de witte, behaarde, in een schijnkrans staande lipbloemen

 

 

 

 

 

Algemeen

 

Witte dovenetel is een rechtopstaande, zeer algemeen voorkomende, overblijvende plant van 30 tot 60 cm. Ze groeit op vochtige, zeer voedselrijke, omgewerkte grond in bemeste weilanden, in bermen, aan bosranden en langs muren en hekken.

 

 

 

 

 

Bloem

 

De plant bloeit vanaf april tot in de herfst, bij zacht weer soms tot het begin van de winter. De witte, soms roomwitte, zeer zelden roze bloemen staan in schijnkransen van 5 tot 8 bloemen in de bladoksels van het bovenste deel van de plant. Ze zijn rijk aan nectar.

 

 

 

 

 

 

Blad en stengel

 

De bladeren zien eruit als bladeren van de brandnetel maar dan zonder de brandharen, vandaar de naam dove- netel. De stengel is vierkant en afstaand behaard.

 

 

 

 

 

Algemeen

 

– lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
– overblijvend
– zeer algemeen voorkomend
– 30 tot 60 cm

Bloem
– (room)wit, zeer zelden roze
– vanaf april tot in de herfst
– schijnkrans
– lipbloem
– 2 tot 2,5 cm
– 5-tandige kelk
– 4 meeldraden
– 1 stijl

Blad
– kruisgewijs tegenoverstaand
– enkelvoudig
– hartvormig tot meer langwerpig
– top spits
– rand gezaagd
– voet hartvormig
– netnervig
– behaard

Stengel
– rechtop, bovengronds liggend, opstijgend
– behaard
– vierkant

zie wilde bloemen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

dec7

Puntwederik : Lysimachia punctata

Geplaatst op door
Standaard

categorie :  Kamerplanten en bloemen

 

 

 

 

 

Goed te herkennen aan
– de schijnkransen van gele bloemen in een lange bebladerde pluim
– en de geheel groene kelkbladeren

 

 

 

 

 

Algemeen

 

Puntwederik is een overblijvende tuinplant oorspronkelijk afkomstig uit Oost- en Zuidoost-Europa. De plant is verwilderd (via tuinafval) en kan zich meestal goed handhaven. Ze groeit op vochtige, moerassige plaatsen, ook op grazige plaatsen tussen bomen en struiken en wordt 0,4 tot 1 meter hoog.

 

 

 

 

 

Bloem

 

Puntwederik bloeit vanaf juni tot en met augustus met 5-tallige gele bloemen, die met 2-8 in schijnkransen in de bovenste bladoksels staan. De kroonbladeren zijn klierachtig gewimperd en aan de basis vaak oranjebruin. De kelkbladen zijn geheel groen.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Blad

 

De eironde tot langwerpige, behaarde en gewimperde, kort gesteelde bladeren zitten met 3 of 4 in kransen aan de rechtopstaande zacht behaarde stengels. Ze zijn aan de onderkant beklierd.

 

 

 

 

 

Vergelijkbare soorten

 

puntwederik : gele bloemen in schijnkransen in langgerekte bebladerde pluimen, kelkbladen geheel groen, kroonbladen gewimperd.

 

grote wederik : gele bloemen in pyramide-vormige pluimen aan het einde van de stengels en zijstengels, kelkbladen roodachtig gerand.

 

 

grote wederik

 

 

 

Algemeen

 

– sleutelbloemfamilie (Primulaceae)
– overblijvend
– verwilderd vanuit tuinen
– 40 tot 100 cm

Bloem
– geel
– vanaf juni t/m augustus
– pluim
– stervormig
– tot 3 cm
– 5 kroonbladen, niet vergroeid
– 5 kelkbladen
– 5 meeldraden
– 1 stijl

Blad
– kransstandig, kort gesteeld
– enkelvoudig
– eirond tot langwerpig
– top spits
– rand gaaf, gewimperd
– voet afgerond
– veernervig
– zacht behaard
– onderkant beklierd

Stengel
– rechtop
– kort zacht behaard
– stomp vierkantig

zie wilde bloemen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

nov18

Gewone brunel : Prunella vulgaris

Geplaatst op door
Standaard

categorie : kamerplanten en bloemen

 

 

 

 

 

Goed te herkennen aan
de dichte, aarvormige bloeiwijze met paarse lipbloemen, vaak roodbruine kelken en groene schutbladen

 

 

 

 

 

Algemeen

 

Gewone brunel is een zeer algemeen voorkomende, overblijvende plant. Ze bloeit vanaf mei tot de herfst en groeit op vochtige, matig voedselrijke grond in grasland, bermen, grazige duinvalleien, afgravingen en aan bospaden. Gewone brunel wordt 7 tot 45 cm hoog. Haar maximale hoogte bereikt ze alleen als er weinig gemaaid wordt. Frequent maaien kan geen kwaad, ze groeit gewoon door maar blijft lager en vormt meer uitlopers.

 

 

 

 

 

Bloem

 

De bloeiwijze is gedrongen aarvormig en bestaat uit een aantal dicht op elkaar staande schijnkransen van meestal 6 bloemen. Ze bloeit vanaf mei tot de herfst met paarse lipbloemen. De lipbloemen hebben een helmvormige bovenlip en een uit drie delen bestaande onderlip. De middelste lob van de onderlip is franjeachtig getand. De kelk van de bloemen is roodbruin of groen. Elke bloem heeft een groen schutblad, dat breder is dan lang en eindigt in een spits puntje.

Tijdens het rijpen van de zaden verlengt de bloeiwijze zich iets. Omdat een uitgebloeide bloeiwijze wat lijkt op een ouderwets gevlochten bijenkorf, wordt gewone brunel ook wel “bijenkorfje” genoemd. Als het regent gaat de vruchtkelk open, zodat de kleine zaden er door de regen uitgespoeld kunnen worden.

 

 

 

 

 

Blad en stengel

 

De bladeren staan kruisgewijs tegenover elkaar, zijn langwerpig tot eirond en kort behaard. Meestal is de rand gaaf, soms ook licht gekarteld. Het onderste gedeelte van de vierkante stengels ligt op de grond en wortelt op de knopen.

 

 

 

 

 

 

 

Toepassingen

 

Gewone brunel werkt ontstekingsremmend, bloedstelpend en sterk samentrekkend. Het is schimmelwerend en antibiotisch. Het kan gebruikt worden bij wonden, insectenbeten, koortsblaren, zweertjes en leveraandoeningen, als gorgeldrank bij tandvleesontstekingen, aften en keelpijn en als thee bij griep en koorts.

 

 

 

 

 

Vergelijkbare soorten

 

Een vegelijkbare lage soort is kruipend zenegroen. Toch zitten er een paar duidelijke verschillen tussen beide soorten. De bloeiwijze van kruipend zenegroen is langer en minder dicht. De bloemen zijn blauwer en missen de helmvormige bovenlip. Verder heeft kruipend zenegroen naast donkergroene, zittende stengelbladeren (die breder zijn dan de bladeren van gewone brunel) ook een bladrozet van gesteelde bladeren. Gewone brunel heeft geen rozet.

 

 

kruipend zenegroen

 

 

kruipend zenegroen

 

 

 

Algemeen

 

– lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
– overblijvend
– zeer algemeen voorkomend
– 7 tot 45 cm

Bloem
– paars, zelden wit of roze
– vanaf mei tot de herfst
– aarvormige tros
– lipbloem
– 8 tot 15 mm
– 4 of 5 kroonbladen, vergroeid
– 3 of 5 kelkbladen, vergroeid
– 4 meeldraden
– 1 stijl

Blad
– kruisgewijs tegenoverstaand
– enkelvoudig
– langwerpig tot eirond
– top stomp
– rand gaaf, soms licht gekarteld
– voet wigvormig
– veernervig
– behaard

Stengel
– rechtop en opstijgend
– kort behaard of bijna kaal
– vierkant

zie wilde bloemen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

nov6

Betonie : Stachys officinalis

Geplaatst op door
Standaard

categorie : kamerplanten en bloemen

 

 

 

11181

 

 

Goed te herkennen aan
– de uit rijkbloemige schijnkransen bestaande schijnaren
– met helder roze lipbloemen
– de schijnaren staan op lange stelen,
– die hooguit 3 bladparen hebben, die meestal ver uit elkaar staan

 

 

16

 

 

 

Algemeen

 

Betonie is een overblijvende plant van 30 tot 90 cm hoog, die groeit op matig vochtige, lemige of kalkrijke grond op grazige hellingen en aan bosranden. Ze is zeer zeldzaam en verwilderd vanuit tuinen. Ze staat op de rode lijst als zeer zeldzaam en sterk afgenomen.

 

 

 

 

 

Bloem

 

Betonie bloeit vanaf juni tot en met augustus. De bloeiwijze bestaat uit rijkbloemige schijnkransen, die samen een dichte tot tamelijk losse schijnaar vormen. De aangenaam geurende bloemen zijn helder roze, soms wit. De bovenlip is langwerpig tot eirond en tenslotte terug gebogen. De onderlip is 3 lobbig. De twee zijlobben zijn eirond, de middenlob is groter, omgekeerd eirond tot hartvormig.

 

 

 

 

 

Blad en stengel

 

De vierkante, onvertakte stengel is kort behaard en heeft 1 tot 3 paar glanzende, kort gesteelde of zittende bladeren. Meestal staan de bladparen behoorlijk ver uit elkaar, waardoor de stengels kaal lijken. Naast de stengelbladeren zijn er ook wortelbladeren, die tijdens de bloei vaak al verdord zijn. De wortelbladeren hebben dezelfde vorm als de stengelbladeren, zijn alleen groter en langer gesteeld.

 

 

 

 

 

 

Toepassingen

 

Betonie kent vele medische toepassingen; het werkt ontstekingsremmend en wondhelend en wordt in de fytotherapie onder andere voorgeschreven bij hoge bloeddruk en stressgerelateerde hoofdpijn.

 

 

 

 

 

Algemeen

 

– lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
– overblijvend
– zeer zeldzaam
– op de rode lijst
– ook als tuinplant
– 30 tot 90 cm

Bloem
– helder roze, zelden wit
– vanaf juni t/m augustus
– schijnkrans
– lipbloem
– 12 tot 18 mm
– 5 kroonbladen, vergroeid
– 5 kelkbladen, vergroeid
– 4 meeldraden
– 1 stijl

Blad
– tegenoverstaand
– enkelvoudig
– langwerpig
– top stomp of spits
– rand gekarteld
– voet hartvormig
– netnervig
– behaard
– glanzend

Stengel
– rechtop
– kort behaard

zie wilde bloemen

 

 

krauterbuch-g

 

 

 

 

pijl-omlaag-illustraties_430109

 

 

JOHN ASTRIA